41. Vỡ rời eo tụy do chấn thương bụng ở trẻ em: Thông báo ca bệnh tại Bệnh viện Bạch Mai và tổng quan y văn

Trần Quế Sơn, Nguyễn Ngọc Hùng, Nguyễn Trung Kiên, Trần Thu Hương, Trần Hiếu Học

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Vỡ tụy đơn độc do chấn thương là một bệnh lý ít gặp. Phương pháp điều trị tùy thuộc vào tình trạng toàn thân, bệnh phối hợp và tính toàn vẹn của ống tụy. Chúng tôi thông báo ca bệnh là nam, 14 tuổi vào viện sau ngã 10h34 phút do đập bụng vào ghidong xe đạp trong tình trạng huyết động ổn định, tụ máu và phản ứng thành bụng thượng vị. Chụp cắt lớp vi tính cho thấy eo tụy đụng dập tăng tỷ trọng 32x38mm, ranh giới không rõ, có điểm chảy máu. Xét nghiệm: hồng cầu 4,8 T/L, bạch cầu 15,4 G/L, prothrombin 90,2%, amylase 130 U/L, glucose 7,02 mmol/L, GOT 41 U/L, GPT 22 U/L. Người bệnh được mổ cấp cứu. Tổn thương: eo tụy vỡ độ IV, đầu tụy, thân và đuôi tụy còn lại không bị tổn thương. Xử trí: đóng đầu tụy gần, nối đầu tụy xa - hỗng tràng kiểu Roux-en-Y trên một quai ruột biệt lập. Bệnh nhân ăn lại sau mổ 4 ngày, nằm viện 12 ngày, ra viện không biến chứng. Kết luận: phương pháp điều trị tốt nhất luôn phải được cá thể hóa. Khi nhu mô tụy còn tốt, điều trị bảo tồn nên áp dụng cho phần lớn các trường hợp, đặc biệt là ở trẻ em. Tính toàn vẹn của ống tụy, chậm trễ trong chẩn đoán là những yếu tố quyết định phương pháp điều trị, biến chứng và tử vong.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Wiik Larsen J, Soreide K. The worldwide variation in epidemiology of pancreatic injuries. Injury. 2019;50(11):1787-1789.
2. Shibahashi K, Sugiyama K, Kuwahara Y, et al. Epidemiological state, predictive model for mortality, and optimal management strategy for pancreatic injury: A multicentre nationwide cohort study. Injury. 2020;51(1):59-65.
3. Al-Thani H, Ramzee AF, Al-Hassani A, et al. Traumatic Pancreatic Injury Presentation, Management, and Outcome: An Observational Retrospective Study From a Level 1 Trauma Center. Front Surg. 2021;8:771121.
4. Avila-Sanchez P, Pliego-Zermeno JA, Barron-Cervantes NM, et al. Complete Traumatic Rupture of the Pancreas by a Horse Saddle: A Case Report. Cureus. 2024;16(1):e52570.
5. Hutchins RR, Hart RS, Pacifico M, et al. Long-term results of distal pancreatecomty for chronic pancreatitis in 90 patients. Ann Surg. 2002;236.
6. Debi U, Kaur R, Prasad KK, et al. Pancreatic trauma: A concise review. World J Gastroenterol. 2013;19(47):9003-9011.
7. Soreide K, Weiser TG, Parks RW. Clinical update on management of pancreatic trauma. HPB (Oxford). 2018;20(12):1099-1108.
8. Pavlidis ET, Psarras K, Symeonidis NG, et al. Indications for the surgical management of pancreatic trauma: An update. World J Gastrointest Surg. 2022;14(6):538-543.
9. Mayer JM, Tomczak R, Rau B, et al. Pancreatic injury in severe trauma: early diagnosis and therapy improve the outcome. Dig Surg. 2002;19(4):291-297; discussion 297-299.
10. Phạm Hữu Thiện Chí, Phan Đương, Nguyễn Minh Hải, và cs. Tổng quan về chẩn đoán và điều trị chấn thương và vết thương tá tụy. Tạp chí Y học TP Hồ Chí Minh. 2004;8:1 - 8.
11. Viti M, Papis D, Ferraris V, et al. Isolated and complete traumatic rupture of the pancreas: A case report and a review of the literature. Int J Surg Case Rep. 2012;3(12):590-593.
12. Famiglietti A, Lazar JF, Henderson H, et al. Management of anastomotic leaks after esophagectomy and gastric pull-up. J Thorac Dis. 2020;12(3):1022-1030.
13. Wagner M, Gloor B, Ambühl M, et al. Roux-en-Y drainage of the pancreatic stump decreases pancreatic fistula after distal pancreatectomy. J Gastrointest Surg. 2007;11.
14. Grobmyer SR, Kooby D, Blumgart LH, et al. Novel pancreticojejunostomy with a low rate of anastomotic failure - related complications. J Am Coll Surg. 2010;210.
15. Đỗ Hữu Liệt, Đoàn Tiến Mỹ, Phạm Hữu Thiện Chí, và cs. Kết quả sớm của phẫu thuật cắt khối tá tụy trong chấn thương tụy. Tạp chí Y học TP Hồ Chí Minh. 2021;25:66 - 71.
16. Ilahi O, Bochicchio GV, Scalea TM. Efficacy of computed tomography in the diagnosis of pancreatic injury in adult blunt trauma patients: a single-institutional study. Am Surg. 2002;68(8):704-707; discussion 707-708.
17. Schuh F, Mihaljevic AL, Probst P, et al. A Simple Classification of Pancreatic Duct Size and Texture Predicts Postoperative Pancreatic Fistula: A classification of the International Study Group of Pancreatic Surgery. Ann Surg. 2023;277(3):e597-e608.
18. Gaujoux S, Regimbeau JM, Piessen G, et al. Somatostatin vs. Octreotide for Prevention of Postoperative Pancreatic Fistula The PREFIPS Randomized Clinical Trial A FRENCH 007 - ACHBT Study. Ann Surg. 2024.