Đặc điểm mô bệnh học và siêu cấu trúc thận thải ghép mạn tính tại Việt Nam
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Chẩn đoán thải ghép thận mạn tính hiện tại chủ yếu dựa vào mô bệnh học, tuy nhiên một số tổn thương giai đoạn sớm có thể không được phát hiện rõ ràng. Hội nghị Banff đã khuyến nghị sử dụng siêu cấu trúc để cải thiện độ chính xác chẩn đoán, nhưng tại Việt Nam chưa có nghiên cứu nào đánh giá đặc điểm này. Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 53 bệnh nhân thải ghép thận mạn tính (43 hồi cứu, 10 tiến cứu) tại Bệnh viện Quân y 103 và Bệnh viện Việt Đức từ 2022 - 2024. Đánh giá tổn thương theo tiêu chuẩn Banff 2019 bằng kính hiển vi quang học, hóa mô miễn dịch C4d, và kính hiển vi điện tử truyền qua để phân tích siêu cấu trúc. Thải ghép tế bào mạn tính chiếm tỷ lệ cao nhất (31/53, 58,5%), tiếp theo là thải ghép dịch thể mạn tính (16/53, 30,2%) và thải ghép hỗn hợp (6/53, 11,3%). Điểm tổn thương g0 và cg0 chiếm 60,3% và 79,2%. C4d dương tính ở 56,6% trường hợp. Siêu cấu trúc cho thấy các tổn thương đặc trưng: dày màng đáy mao mạch cầu thận, biến dạng nội mô hình răng cưa, mất chân podocyte trong thải ghép dịch thể; tăng sinh sợi collagen mô kẽ, dày màng đáy mao mạch quanh ống, xâm nhập tế bào viêm trong thải ghép tế bào. Phân tích siêu cấu trúc cung cấp thông tin chi tiết hơn so với mô bệnh học thông thường và có giá trị hỗ trợ chẩn đoán chính xác thải ghép thận mạn tính.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
Thải ghép thận mạn tính, siêu cấu trúc, tiêu chuẩn Banff, mô bệnh học thận, kính hiển vi điện tử
Tài liệu tham khảo
2. Thongprayoon C, Hansrivijit P, Leeaphorn N, et al. Recent Advances and Clinical Outcomes of Kidney Transplantation. J Clin Med. 2020;9(4):1193. doi:10.3390/jcm9041193
3. Peabody J, Billings P, Valdenor C, et al. Variation in Assessing Renal Allograft Rejection: A National Assessment of Nephrology Practice. Int J Nephrol. 2019;2019:1-6. doi:10.1155/2019/5303284
4. Nông Bích Hồng, Nguyễn Thúy Hương, Nguyễn Sỹ Lánh, và cs. Tỷ lệ các loại thải ghép trên mẫu sinh thiết thận thải ghép tại Bệnh viện Việt Đức giai đoạn 2015 - 2021. Tạp chí Y học Việt Nam. 2022;521:216-220.
5. Loupy A, Haas M, Roufosse C, et al. The Banff 2019 Kidney Meeting Report (I): Updates on and clarification of criteria for T cell– and antibody-mediated rejection. Am J Transplant. 2020;20(9):2318-2331. doi:10.1111/ajt.15898
6. Lê Tài Thế, Trần Ngọc Minh, Trần Danh Nhân, và cs. Tổng quan về nghiên cứu siêu cấu trúc mô y sinh học trên kính hiển vi điện tử truyền qua. Tạp chí Nghiên cứu Y học. 2025;189(4).
7. Wang NS, Minassian H. The formaldehyde-fixed and paraffin-embedded tissues for diagnostic transmission electron microscopy: A retrospective and prospective study. Hum Pathol. 1987;18(7):715-727. doi:10.1016/S0046-8177(87)80243-5
8. Lighezan R, Baderca F, Alexa A, et al. The value of the reprocessing method of paraffin-embedded biopsies for transmission electron microscopy.
9. Bashir S, Hussain M, Ali Khan A, et al. Renal Transplant Pathology: Demographic Features and Histopathological Analysis of the Causes of Graft Dysfunction. Anglan F, ed. Int J Nephrol. 2020;2020:1-7. doi:10.1155/2020/7289701
10. Katsuma A, Yamakawa T, Nakada Y, et al. Histopathological findings in transplanted kidneys. Ren Replace Ther. 2017;3(1):6. doi:10.1186/s41100-016-0089-0
11. Ivanyi B, Kemeny E, Szederkenyi E, et al. The Value of Electron Microscopy in the Diagnosis of Chronic Renal Allograft Rejection. Mod Pathol. 2001;14(12):1200-1208. doi:10.1038/modpathol.3880461
12. Shore I, Moss J. Electron microscopy in diagnostic renal pathology. Curr Diagn Pathol. 2002;8(4):207-215. doi:10.1054/cdip. 2002.0123
13. Haas M, Mirocha J. Early Ultrastructural Changes in Renal Allografts: Correlation With Antibody-Mediated Rejection and Transplant Glomerulopathy. Am J Transplant. 2011;11(10):2123-2131. doi:10.1111/j.1600-614 3.2011.03647.x
14. Brocker V, Pfaffenbach A, Habicht A, et al. Beyond C4d: the ultrastructural appearances of endothelium in ABO-incompatible renal allografts. Nephrol Dial Transplant. 2013;28(12):3101-3109. doi:10.1093/ndt/gft 373
15. De Kort H, Moran L, Roufosse C. The role of electron microscopy in renal allograft biopsy evaluation. Curr Opin Organ Transplant. 2015;20(3):333-342. doi:10.1097/MOT.0000000000000183
16. Gibson IW. Transplant Glomerulopathy: Importance of Ultrastructural Examination. Glomerular Dis. 2021;1(2):68-81. doi:10.1159 /000513522