Tình trạng rối loạn lipid máu ở trẻ mắc tăng sản thượng thận bẩm sinh tại Bệnh viện Nhi Trung ương

Lê Khánh Minh, Vũ Chí Dũng, Nguyễn Thị Thúy Hồng

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Tăng sản thượng thận bẩm sinh là bệnh di truyền do khiếm khuyết tổng hợp cortisol của vỏ thượng thận và có thể gây rối loạn lipid máu – một yếu tố nguy cơ tim mạch quan trọng. Nghiên cứu mô tả cắt ngang được thực hiện trên 73 trẻ tăng sản thượng thận bẩm sinh từ 1 - 17 tuổi đang điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương, nhằm đánh giá tình trạng rối loạn lipid máu và các yếu tố liên quan. Kết quả cho thấy tăng triglycerid là rối loạn phổ biến nhất (42,5%), tiếp sau là tăng cholesterol toàn phần (15,1%) và cholesterol gắn lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL-C) (12,9%). Ngoài ra, giảm cholesterol gắn lipoprotein tỷ trọng cao (HDL-C) được ghi nhận trong 16,1% trường hợp. Nghiên cứu không ghi nhận sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về rối loạn lipid giữa các nhóm phân loại chỉ số khối cơ thể (BMI) hay thể lâm sàng. Tuy nhiên, một số yếu tố như tuổi nhỏ hơn, tình trạng béo phì và thiếu vitamin D có xu hướng liên quan đến rối loạn lipid. Kết quả này cung cấp dữ liệu thực tiễn và làm cơ sở cho các nghiên cứu sâu hơn về đặc điểm chuyển hóa ở trẻ mắc tăng sản thượng thận bẩm sinh.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Speiser PW, Azziz R, Baskin LS, et al. Congenital Adrenal Hyperplasia Due to Steroid 21-Hydroxylase Deficiency: An Endocrine Society Clinical Practice Guideline. J Clin Endocrinol Metab. 2010;95(9):4133-4160. doi:10.1210/jc.2009-2631
2. Abdel Meguid SE, Soliman AT, De Sanctis V, et al. Growth and Metabolic Syndrome (MetS) criteria in young children with classic Congenital Adrenal Hyperplasia (CAH) treated with corticosteroids (CS). Acta Bio-Medica Atenei Parm. 2022;93(5):e2022304. doi:10.23750/abm.v93i5.13740
3. Botero D, Arango A, Danon M, et al. Lipid profile in congenital adrenal hyperplasia. Metabolism. 2000;49(6):790-793. doi:10.1053/meta.2000.6261
4. Chen LM, Valentine A, Davis SM, et al. Multicenter Analysis of Cardiometabolic-Related Diagnoses in Youth With Congenital Adrenal Hyperplasia: A PEDSnet Study. J Clin Endocrinol Metab. 2025;110(4):e1009-e1016. doi:10.1210/clinem/dgae362
5. Torky A, Sinaii N, Jha S, et al. Cardiovascular Disease Risk Factors and Metabolic Morbidity in a Longitudinal Study of Congenital Adrenal Hyperplasia. J Clin Endocrinol Metab. Published online March 2, 2021:dgab133. doi:10.1210/clinem/dgab133
6. Borges JH, de Oliveira DM, de Lemos-Marini SHV, et al. Fat Distribution and Lipid Profile of Young Adults with Congenital Adrenal Hyperplasia Due to 21-Hydroxylase Enzyme Deficiency. Lipids. 2021;56(1):101-110. doi:10.1002/lipd.12280
7. Flynn JT, Kaelber DC, Baker-Smith CM, et al. Clinical Practice Guideline for Screening and Management of High Blood Pressure in Children and Adolescents. Pediatrics. 2017;140(3):e20171904. doi:10.1542/peds.2017-1904
8. Expert Panel on Integrated Guidelines for Cardiovascular Health and Risk Reduction in Children and Adolescents: Summary Report. Pediatrics. 2011;128(Suppl 5):S213-S256. doi:10.1542/peds.2009-2107C
9. Vũ Chí Dũng, Trần Huy Thịnh, Trần Vân Khánh. Đặc điểm lâm sàng và phân loại bệnh tăng sản thượng thận bẩm sinh thể thiếu 21-hydroxylase. Tạp chí Y học Việt Nam. 2021;499(1-2). doi:10.51298/vmj.v499i1-2.247
10. Vũ Chí Dũng, Hoàng Xuân Đại. Hội chứng chuyển hóa ở bệnh nhân tăng sản thượng thận bẩm sinh thiếu 21-α hydroxylase. Tạp chí Y học Việt Nam. 2021;499(1-2). doi:10.51298/vmj.v499i1-2.234
11. Moreira RPP, Villares SM, Madureira G, et al. Obesity and Familial Predisposition Are Significant Determining Factors of an Adverse Metabolic Profile in Young Patients with Congenital Adrenal Hyperplasia. Horm Res Paediatr. 2013;80(2):111-118. doi:10.1159/000353762
12. Kelishadi R, Farajzadegan Z, Bahreynian M. Association between vitamin D status and lipid profile in children and adolescents: a systematic review and meta-analysis. Int J Food Sci Nutr. 2014;65(4):404-410. doi:10.3109/09637486.2014.886186