71. Thực trạng tham gia ngoại kiểm khí máu của các phòng xét nghiệm tại miền Bắc Việt Nam giai đoạn 2020 - 2024
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Đánh giá thực trạng tham gia và kết quả ngoại kiểm khí máu (KM) của các phòng xét nghiệm (PXN) miền Bắc Việt Nam giai đoạn 2020 - 2024. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang, phân tích dữ liệu ngoại kiểm KM do Trung tâm Kiểm chuẩn chất lượng xét nghiệm y học - Trường Đại học Y Hà Nội điều phối. Các PXN được phân loại theo tuyến/hạng bệnh viện và vùng địa lý. Chương trình gồm 12 đợt/năm, mỗi đợt 01 mẫu ngoại kiểm dạng lỏng với 11 thông số (pH, pCO2, pO2, HCO3–, tCO2, glucose, lactat, Na+, K+, Cl –, Ca2+). Kết quả được đánh giá theo chỉ số SDI (Standard Deviation Index) và TS (Target Score), đạt khi |SDI| ≤ 2 hoặc TS ≥ 50. Kết quả: Số PXN tham gia tăng từ 18 năm 2020 lên 39 năm 2024 (tăng 77%). Tỷ lệ PXN đạt ≥ 90% kết quả ngoại kiểm tăng từ 50,0% năm 2020 lên 72,0% năm 2024. Các thông số pH và lactat duy trì tỷ lệ đạt > 90%, trong khi pO2, pCO2 và glucose dao động 80 - 90%. Phân bố PXN tham gia tập trung chủ yếu ở Đồng bằng sông Hồng và Đông Bắc Bộ, các khu vực khác còn hạn chế. Kết luận: Ngoại kiểm khí máu tại miền Bắc Việt Nam đã cải thiện cả về số lượng tham gia và tỷ lệ đạt, song vẫn chưa đồng đều giữa các thông số và vùng miền. Cần tăng cường đào tạo, giám sát và mở rộng tham gia EQA để nâng cao chất lượng xét nghiệm khí máu, hướng tới chuẩn hóa theo thông lệ quốc tế.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
Ngoại kiểm, khí máu, chất lượng xét nghiệm
Tài liệu tham khảo
2. WHO. Overview of External Quality Assessment (EQA). Published online November 2, 2009. https://www.who.int/publications/m/item/overview-of-external-quality-assessment-eqa
3. Randox. RIQAS Explained. Randox Laboratories; 2017. Available at: https://www.slideshare.net/slideshow/lt033-riqas-explained-may17-76721148/76721148. Accessed August 2025.
4. College of American Pathologists (CAP). Proficiency Testing. Available at: https://www.cap.org/laboratory-improvement/proficiency-testing. Accessed August 2025.
5. Bộ Y tế. Quyết định số 2429/QĐ-BYT ban hành Tiêu chí đánh giá mức chất lượng phòng xét nghiệm y học. Published online June 12, 2017.
6. Stadlbauer V, Wallner S, Stojakovic T, Smolle KH. Comparison of 3 different multianalyte point-of-care devices during clinical routine on a medical intensive care unit. J Crit Care. 2011; 26(4): 433.e1-433.e11.
7. Brescia V, Pecoraro R, Saporito R, et al. Analysis of quality indicators of the pre-analytical phase on blood gas analyzers, point-of-care analyzer in the period of the COVID-19 pandemic. Diagnostics. 2023; 13(6): 1044.
8. International Standard Organization. ISO 15189:2022 - Medical laboratories - Requirements for quality and competence. Published online December 2022.