32. So sánh sự khác biệt về đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng ở trẻ tiêu chảy cấp do nhiễm vi rút và vi khuẩn tại Cần Thơ
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Nghiên cứu mô tả cắt ngang được thực hiện trên 160 trẻ mắc tiêu chảy cấp nhập viện tại khoa Tiêu hóa Bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ từ tháng 12 năm 2024 đến tháng 8 năm 2025. Kết qủa ghi nhận nhiễm vi rút chiếm đa số (46,9%), nhiễm vi khuẩn chiếm 13,2%. Trong nhóm vi rút, rotavirus nhóm A là tác nhân hàng đầu (45,6%), kế đến là adenovirus (13,1%). Trong nhóm vi khuẩn, Escherichia coli chiếm tỷ lệ cao nhất (10,6%), tiếp theo là Salmonella sp. (9,4%). Trẻ nhiễm vi rút thường có triệu chứng nôn ói nhiều hơn, có CRP cao hơn trẻ nhiễm vi khuẩn (p < 0,05). Do đó, các nhà lâm sàng cần thận trọng khi chỉ dựa vào chỉ số CRP để quyết định dùng kháng sinh ở trẻ tiêu chảy cấp.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
Vi rút, vi khuẩn, khác biệt, tiêu chảy cấp, trẻ em
Tài liệu tham khảo
1. World Health Organization. Diarrhoeal disease. Accessed September 17, 2025. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/diarrhoeal-disease.
2. Cohen AL, Platts-Mills JA, Nakamura T, et al. Aetiology and incidence of diarrhoea requiring hospitalisation in children under 5 years of age in 28 low-income and middle-income countries: findings from the Global Pediatric Diarrhea Surveillance network. BMJ Glob Health. 2022; 7(9): e009548. doi:10.1136/bmjgh-2022-009548.
3. World Health Organization. The treatment of diarrhoea. 2005. Accessed August 30, 2025. https://www.who.int/publications/i/item/9241593180.
4. Trần Quang Khải, Nguyễn Thị Thanh Loan, Trần Chí Công. Tác nhân vi sinh gây tiêu chảy cấp ở trẻ em tại Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Long. Tạp chí Nghiên cứu Y học. 2024; 174(1): 117-125. doi:10.52852/tcncyh.v174i1.2154.
5. Lo SF. Chapter 748 Reference intervals for laboratory tests and procedures. Nelson Textbook of Pediatrics 21st ed Elsevier Inc, Philadelphia, PA. Published online 2019: e13.
6. Haemoglobin concentrations for the diagnosis of anaemia and assessment of severity. Accessed August 30, 2025. https://www.who.int/publications/i/item/WHO-NMH-NHD-MNM-11.1.
7. Trần Quang Khải, Ngô Chí Quang, Nguyễn Thị Phương Uyên. Căn nguyên vi sinh và kết quả điều trị trẻ mắc tiêu chảy cấp tại Bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ. Tạp chí Nghiên cứu Y học. 2025; 191(6): 131-138. doi:10.52852/tcncyh.v191i6.3398.
8. Siziya S, Muula AS, Rudatsikira E. Correlates of diarrhoea among children below the age of 5 years in Sudan. Afr Health Sci. 2013;13(2):376-383. doi:10.4314/ahs.v13i2.26
9. Jarman AF, Long SE, Robertson SE, et al. Sex and Gender Differences in Acute Pediatric Diarrhea: A Secondary Analysis of the DHAKA Study. J Epidemiol Glob Health. 2018; 8(1-2): 42-47. doi:10.2991/j.jegh.2018.08.102.
10. Khaliq A, Nambiar-Mann S, Miller YD, Wraith D. Exploring the Relationship of Paediatric Nutritional Status with Diarrhoeal Disease in Children Below Two Years of Age. Children (Basel). 2024; 11(11): 1374. doi:10.3390/children11111374.
11. Potgieter N, Heine L, Ngandu JPK, et al. High Burden of Co-Infection with Multiple Enteric Pathogens in Children Suffering with Diarrhoea from Rural and Peri-Urban Communities in South Africa. Pathogens. 2023; 12(2): 315. doi:10.3390/pathogens12020315.
12. Harrison CJ, Hassan F, Lee B, et al. Multiplex PCR Pathogen Detection in Acute Gastroenteritis Among Hospitalized US Children Compared With Healthy Controls During 2011-2016 in the Post-Rotavirus Vaccine Era. Open Forum Infect Dis. 2021; 8(12): ofab592. doi:10.1093/ofid/ofab592.
13. Luo X, Deng J, Luo M, Yu N, Che X. Detection and Characterization of Bacterial and Viral Acute Gastroenteritis among Outpatient Children under 5 Years Old in Guangzhou, China. Am J Trop Med Hyg. 2024; 110(4): 809-814. doi:10.4269/ajtmh.23-0725.
14. Liu X, Tong X, Jin L, et al. Prospective study on the overuse of blood test-guided antibiotics on patients with acute diarrhea in primary hospitals of China. Patient Prefer Adherence. 2017; 11: 537-545. doi:10.2147/PPA.S123294.
15. Zaraket R, Salami A, Bahmad M, et al. Prevalence, risk factors, and clinical characteristics of rotavirus and adenovirus among Lebanese hospitalized children with acute gastroenteritis. Heliyon. 2020; 6(6): e04248. doi:10.1016/j.heliyon.2020.e04248.
16. Moracas C, Poeta M, Grieco F, et al. Bacterial-like inflammatory response in children with adenovirus leads to inappropriate antibiotic use: a multicenter cohort study. Infection. 2025; 53(3): 935-946. doi:10.1007/s15010-024-02405-8.
17. Lambrecht NJ, Bridges D, Wilson ML, et al. Associations of bacterial enteropathogens with systemic inflammation, iron deficiency, and anemia in preschool-age children in southern Ghana. PLoS One. 2022; 17(7): e0271099. doi:10.1371/journal.pone.0271099.
18. Nafis S, Shaheen R, Akhtar S, Ullah H. An Association of Iron Deficiency Anemia with Acute Gastroenteritis among Children: A cross sectional study. BMC Journal of Medical Sciences. 2024; 5(2): 95-101. doi:10.70905/bmcj.05.02.0429.
2. Cohen AL, Platts-Mills JA, Nakamura T, et al. Aetiology and incidence of diarrhoea requiring hospitalisation in children under 5 years of age in 28 low-income and middle-income countries: findings from the Global Pediatric Diarrhea Surveillance network. BMJ Glob Health. 2022; 7(9): e009548. doi:10.1136/bmjgh-2022-009548.
3. World Health Organization. The treatment of diarrhoea. 2005. Accessed August 30, 2025. https://www.who.int/publications/i/item/9241593180.
4. Trần Quang Khải, Nguyễn Thị Thanh Loan, Trần Chí Công. Tác nhân vi sinh gây tiêu chảy cấp ở trẻ em tại Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Long. Tạp chí Nghiên cứu Y học. 2024; 174(1): 117-125. doi:10.52852/tcncyh.v174i1.2154.
5. Lo SF. Chapter 748 Reference intervals for laboratory tests and procedures. Nelson Textbook of Pediatrics 21st ed Elsevier Inc, Philadelphia, PA. Published online 2019: e13.
6. Haemoglobin concentrations for the diagnosis of anaemia and assessment of severity. Accessed August 30, 2025. https://www.who.int/publications/i/item/WHO-NMH-NHD-MNM-11.1.
7. Trần Quang Khải, Ngô Chí Quang, Nguyễn Thị Phương Uyên. Căn nguyên vi sinh và kết quả điều trị trẻ mắc tiêu chảy cấp tại Bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ. Tạp chí Nghiên cứu Y học. 2025; 191(6): 131-138. doi:10.52852/tcncyh.v191i6.3398.
8. Siziya S, Muula AS, Rudatsikira E. Correlates of diarrhoea among children below the age of 5 years in Sudan. Afr Health Sci. 2013;13(2):376-383. doi:10.4314/ahs.v13i2.26
9. Jarman AF, Long SE, Robertson SE, et al. Sex and Gender Differences in Acute Pediatric Diarrhea: A Secondary Analysis of the DHAKA Study. J Epidemiol Glob Health. 2018; 8(1-2): 42-47. doi:10.2991/j.jegh.2018.08.102.
10. Khaliq A, Nambiar-Mann S, Miller YD, Wraith D. Exploring the Relationship of Paediatric Nutritional Status with Diarrhoeal Disease in Children Below Two Years of Age. Children (Basel). 2024; 11(11): 1374. doi:10.3390/children11111374.
11. Potgieter N, Heine L, Ngandu JPK, et al. High Burden of Co-Infection with Multiple Enteric Pathogens in Children Suffering with Diarrhoea from Rural and Peri-Urban Communities in South Africa. Pathogens. 2023; 12(2): 315. doi:10.3390/pathogens12020315.
12. Harrison CJ, Hassan F, Lee B, et al. Multiplex PCR Pathogen Detection in Acute Gastroenteritis Among Hospitalized US Children Compared With Healthy Controls During 2011-2016 in the Post-Rotavirus Vaccine Era. Open Forum Infect Dis. 2021; 8(12): ofab592. doi:10.1093/ofid/ofab592.
13. Luo X, Deng J, Luo M, Yu N, Che X. Detection and Characterization of Bacterial and Viral Acute Gastroenteritis among Outpatient Children under 5 Years Old in Guangzhou, China. Am J Trop Med Hyg. 2024; 110(4): 809-814. doi:10.4269/ajtmh.23-0725.
14. Liu X, Tong X, Jin L, et al. Prospective study on the overuse of blood test-guided antibiotics on patients with acute diarrhea in primary hospitals of China. Patient Prefer Adherence. 2017; 11: 537-545. doi:10.2147/PPA.S123294.
15. Zaraket R, Salami A, Bahmad M, et al. Prevalence, risk factors, and clinical characteristics of rotavirus and adenovirus among Lebanese hospitalized children with acute gastroenteritis. Heliyon. 2020; 6(6): e04248. doi:10.1016/j.heliyon.2020.e04248.
16. Moracas C, Poeta M, Grieco F, et al. Bacterial-like inflammatory response in children with adenovirus leads to inappropriate antibiotic use: a multicenter cohort study. Infection. 2025; 53(3): 935-946. doi:10.1007/s15010-024-02405-8.
17. Lambrecht NJ, Bridges D, Wilson ML, et al. Associations of bacterial enteropathogens with systemic inflammation, iron deficiency, and anemia in preschool-age children in southern Ghana. PLoS One. 2022; 17(7): e0271099. doi:10.1371/journal.pone.0271099.
18. Nafis S, Shaheen R, Akhtar S, Ullah H. An Association of Iron Deficiency Anemia with Acute Gastroenteritis among Children: A cross sectional study. BMC Journal of Medical Sciences. 2024; 5(2): 95-101. doi:10.70905/bmcj.05.02.0429.