4. Đa hình nucleotid đơn gen oprd1 trong điều trị methadone thay thế ở bệnh nhân nghiện chất dạng thuốc phiện

Nguyễn Thị Xuân1, Nguyễn Quỳnh Giao, Trần Văn Chiều, Lê Hoàng Nam, Đặng Thị Ngọc Dung, Trần Khánh Chi
1 Đại học y Hà Nội

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Nghiên cứu thực hiện phân tích phân bố kiểu gen OPRD1 tại vị trí đa hình nucleotid đơn rs2234918, rs581111, rs529520 và đánh giá mối tương quan với liều duy trì methadone trong liệu pháp điều trị thay thế methadone ở bệnh nhân nghiện chất dạng thuốc phiện tại tỉnh Ninh Bình. Nghiên cứu thực hiện trên 400 bệnh nhân được chẩn đoán phụ thuộc vào các chất dạng thuốc phiện, được điều trị Methadone thay thế từ tháng 3 năm 2021 đến tháng 5 năm 2022 tại tỉnh Ninh Bình. Đa hình nucleotid đơn gen OPRD1 được xác định bằng phương pháp PCR và giải trình tự gen kết quả cho thấy: đa hình nucleotid đơn rs2234918 có tỉ lệ Alen T và C lần lượt là: 69,38% và 30,62%; các kiểu gen tương ứng là TT (48,5%), CT (41,75%), CC (9,75%). Đa hình nucleotid đơn rs581111 có tỉ lệ Alen G và A lần lượt là: 88,62% và 11,38%; các kiểu gen tương ứng là AA (1,75%), AG (19,25%), GG (79%). Đa hình nucleotid đơn rs529520 có tỉ lệ Alen A và C lần lượt là: 15,38% và 84,62%; các kiểu gen tương ứng là AA (3,75%), AC (23,25), CC (73%). Người nghiện chất dạng thuốc phiện mang alen C của SNP rs2234918 có khả năng sử dụng liều duy trì methadone cao (≥ 90mg/ngày), cao hơn so với người không có Alen C với OR = 1,556 (95%CI: 1,049-2,309), người có kiểu gen TT có khả năng sử dụng liều duy trì methadone cao (≥ 90mg/ngày), thấp hơn so với người không có kiểu gen TT với OR = 0,643 (95%CI: 0,433-0,953). Việc xác định kiểu gen của gen OPRD1 ở bệnh nhân nghiện chất dạng thuốc phiện điều trị methadone thay thế có thể giúp cá thể hóa điều trị.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Niaz K. International drug control system and the United Nations General Assembly Special Session (UNGASS) on the world drug problem: an overview. Eastern Mediterranean health journal = La revue de sante de la Mediterranee orientale = al-Majallah al-sihhiyah li-sharq al-mutawassit. 2017; 23(3): 143-149.
2. Clarke TK, Crist RC, Ang A, et al. Genetic variation in OPRD1 and the response to treatment for opioid dependence with buprenorphine in European-American females. The pharmacogenomics journal. 2014; 14(3): 303-308.
3. Crist RC, Clarke TK. OPRD1 Genetic Variation and Human Disease. Handbook of experimental pharmacology. 2018; 247: 131-145.
4. Nelson EC, Lynskey MT, Heath AC, et al. Association of OPRD1 polymorphisms with heroin dependence in a large case-control series. Addiction biology. 2014; 19(1): 111-121.
5. Luo R, Li X, Qin S, et al. Impact of SNP-SNP interaction among ABCB1, ARRB2, DRD1 and OPRD1 on methadone dosage requirement in Han Chinese patients. Pharmacogenomics. 2017; 18(18): 1659-1670.
6. Mayer P, Rochlitz H, Rauch E, et al. Association between a delta opioid receptor gene polymorphism and heroin dependence in man. Neuroreport. 1997; 8(11):2547-2550.